มาปรับสมดุลร่างกาย ด้วยการกินอาหารตาม “ธาตุเจ้าเรือน”

ตำราการแพทย์แผนไทยกว่าหลายร้อยปีมีการบันทึกลงในสมุดไทย สมุดข่อย ใบลาน หรือวัสดุอื่นใดที่มีการถ่ายทอดและคัดลอกสืบต่อกันมา เรื่อง “ธาตุเจ้าเรือน” ว่าเป็นธาตุหลักประจำตัว ซึ่งร่างกายมนุษย์ประกอบไปด้วยธาตุทั้ง 4 คือ ดิน น้ำ ลม ไฟ หากธาตุเหล่านี้สมดุลกันร่างกายก็จะแข็งแรง โดยเฉพาะเรื่องการกิน ถ้าเลือกกินอาหารถูกกับธาตุจะช่วยปรับสมดุลให้ร่างกายได้ วันนี้เราเลยขอพาทุกคนไปรู้จักเทคนิคกินอาหารตามธาตุ สัมผัสความอร่อยอย่างไรให้ร่างกายได้สมดุล

 

ธาตุไฟ

เกิดเดือน ม.ค. - มี.ค.

 

ลักษณะทั่วไปของผู้ที่อยู่ในธาตุไฟ

คนธาตุไฟส่วนใหญ่จะมีรูปร่างสมส่วน ผิวขาวเหลือง ผมหงอกเร็ว ผิวพรรณไม่สดใส นิสัยที่เด่นชัดคือ พูดเสียงดังฟังชัด ขี้หงุดหงิด โกรธง่ายหายเร็ว คล่องตัว มั่นใจในตัวเองสูง และเนื่องจากร่างกายมีธาตุไฟเป็นส่วนประกอบในร่างกายมากทำให้ขี้ร้อน ทนร้อนไม่ค่อยได้  ส่วนระบบเผาผลาญอาหารดีจึงรู้สึกหิวบ่อย กินเก่ง และกินเยอะ

 

สาเหตุที่ทำให้ธาตุไฟกำเริบ

เพราะรับประทานอาหารรสจัด เผ็ดจัด เปรี้ยวจัด เค็มจัด โมโห ดื่มแอลกอฮอล์ แสงแดด สิ่งเหล่านี้ทำให้ธาตุไฟกำเริบ เมื่อธาตุไฟกำเริบอาการที่พบได้บ่อยคือ ท้องเสีย ท้องผูก แผลร้อนภายในปาก กรดไหลย้อน และมักเป็นผื่นคันบ่อยๆ

 

อาหารที่ควรกินเพื่อปรับสมดุลธาตุ

อาหารที่เหมาะกับธาตุคือ อาหารรสขม หวาน เย็น จืด โดยเฉพาะเมนูที่มีสมุนไพรรสเย็นจะช่วยลดความร้อนในร่างกาย เช่น แตงไทย แตงกวา เห็ดหูหนู สายบัว ขี้เหล็ก มะระ หัวไชเถ้า มะเขือม่วง กะหล่ำปลี ตำลึง ไม่ควรกินอาหารหวานจัดหรือมันเกินไป

 

เมนูเครื่องดื่มแนะนำ

➤ น้ำเก๊กฮวย

สรรพคุณบำรุงโลหิต บำรุงสายตา แก้ร้อนใน มีฤทธิ์เป็นยาเย็น

➤ น้ำกระเจี๊ยบ

สรรพคุณละลายไขมันในเส้นเลือด มีสารต้านอนุมูลอิสระช่วยชะลอวัย 

➤ น้ำมะระผสมดอกอัญชัน

สรรพคุณลดน้ำตาลในเลือด มีฤทธิ์เย็น ช่วยขับพิษ

เมนูอาหารแนะนำ

➤ ยำเห็ดหูหนู หรือเห็ดหูหนูผัดไข่ 

สรรพคุณป้องกันโรคหลอดเลือดอุดตัน มีไฟเบอร์ที่ช่วยในการระบายและขับของเสียในลำไส้ 

➤ ต้มจืดตำลึง 

สรรพคุณช่วยดับพิษร้อน แก้ไข้ตัวร้อน ขับสารพิษในลำไส้ และช่วยบำรุงผิวพรรณ

➤ แกงขี้เหล็ก 

สรรพคุณช่วยเสริมสร้างภูมิต้านทานโรค เจริญธาตุไฟ และลดความดันโลหิตสูง

ธาตุลม

เกิดเดือน เม.ย. - มิ.ย.

 

ลักษณะทั่วไปของผู้ที่อยู่ในธาตุลม

คนธาตุลมส่วนใหญ่จะมีรูปร่างผอมบาง สูงโปร่ง ผมบาง ผิวพรรณแห้งไม่ค่อยละเอียด นิสัยที่เด่นชัดคือ ช่างพูดช่างเจรจา มีไหวพริบดี แต่จะอารมณ์แปรปรวน มักวิตกกังวล และเนื่องจากในร่างกายมีลมอยู่มากจึงทำให้มีอาการ ท้องอืด ท้องเฟ้อ ปวดศีรษะ นอนไม่หลับ อยู่บ่อยๆ

 

สาเหตุที่ทำให้ธาตุลมกำเริบ

คนธาตุลมมักมีอาการวิตกกังวลและนอนไม่หลับบ่อยๆ ทำให้อดนอน นอนไม่พอ หน้ามืด วิงเวียน ธาตุลมจึงกำเริบ อีกทั้งเป็นคนรูปร่างผอมกินเท่าไรก็ไม่อ้วน จึงควรระมัดระวังเรื่องการกินเป็นพิเศษ เพราะอาจเสี่ยงเป็นไขมันในเลือดสูง

 

อาหารที่ควรกินเพื่อปรับสมดุลธาตุ

คนธาตุลมมีลมอยู่ในร่างกายค่อนข้างมาก ต้องกินอาหารที่มีรสเผ็ดร้อน เพื่อช่วยขับลม เช่น ขิง ข่า ตะไคร้ พริกไทย โหระพา ยี่หร่า กระเทียม เป็นต้น หลีกเลี่ยงอาหารมันและหวาน

 

เมนูเครื่องดื่มแนะนำ

➤ น้ำตะไคร้

สรรพคุณบรรเทาอาการหวัด อาการไอ ขับลม บรรเทาอาการท้องอืดท้องเฟ้อ

➤ น้ำเตยหอม

สรรพคุณบำรุงหัวใจให้ชุ่มชื่น แก้อาการอ่อนเพลีย ป้องกันการแข็งตัวของหลอดเลือด

➤ น้ำขิง

สรรพคุณแก้คลื่นไส้อาเจียน ท้องอืด ท้องเฟ้อ ช่วยกระตุ้นการดูดซึมอาหาร

 

เมนูอาหารแนะนำ

➤ หมูผัดพริกขิง 

สรรพคุณลดอาการปวดไม่เกรน ลดอาการจุกเสียด และช่วยบรรเทาภูมิแพ้

➤ ไก่ย่างพริกไทยดำ 

สรรพคุณช่วยบำรุงธาตุ บรรเทาอาการนอนไม่หลับ แก้อาการจุกเสียด แน่นท้อง ท้องอืดท้องเฟ้อ

➤ ต้มยำกุ้ง 

สมุนไพรในเมนูต้มยำกุ้งมีสรรพคุณช่วยแก้อาการท้องอืดท้องเฟ้อ ช่วยขับลมในลำไส้ แก้อาการอาหารเป็นพิษ ช่วยย่อยและทำให้เจริญอาหารเป็นอย่างดี

ธาตุน้ำ

เกิดเดือน ก.ค. - ก.ย.

 

ลักษณะทั่วไปของผู้ที่อยู่ในธาตุน้ำ

คนธาตุน้ำลักษณะทั่วไปรูปร่างอวบ สมบูรณ์ ผิวขาว ผิวพรรณสดใสเต่งตึง ตาหวาน น้ำในตามาก ผมดกดำงาม นิสัยที่เด่นชัดคือ ใจเย็น เคลื่อนไหวช้า ชอบนอน เป็นคนนิ่ง และเยือกเย็นดั่งสายน้ำ และเนื่องจากในร่างกายมีน้ำอยู่มากทำให้ทนความหิว หรือทนอากาศร้อนเย็นได้ดี

 

สาเหตุที่ทำให้ธาตุลมกำเริบ

อาจเกิดจากการรับประทานอาหารที่ไม่สมดุลกับธาตุ หรือนิสัยที่ชอบนอนนานเกินไปทำให้ธาตุน้ำกำเริบ ต้องปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกินและการนอนให้เหมาะสม หากมีเวลาแนะนำให้อบหรือประคบสมุนไพร และออกกำลังกายสม่ำเสมอ จะช่วยให้ร่างกายกลับมาอยู่ในภาวะสมดุล

 

อาหารที่ควรกินเพื่อปรับสมดุลธาตุ

ควรรับประทานผลไม้ที่มีสร้อน ขม และเปรี้ยว เช่น ตะลิงปลิง มะขามป้อม มะยมจิ้มพริกเกลือ หรือพืชผักอื่นๆ เช่น  ดอกแค มะเขือเทศ มะกรูด ใบมะขามอ่อน มะระ ควรหลีกเลี่ยงอาหารที่ทำจากนมเนย และอาหารรสเค็ม เพราะจะดูดเกลือแร่ออกจากร่างกาย

 

เมนูเครื่องดื่มแนะนำ

➤ น้ำมะเขือเทศ

สรรพคุณช่วยบำรุงผิวพรรณ เพิ่มความสดชื่นให้แก่ร่างกาย และบำรุงสายตา

➤ น้ำตะลิงปลิง

สรรพคุณช่วยฟอกโลหิต ช่วยทำให้เจริญอาหาร

➤ น้ำส้มคั้น

ช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของร่างกาย ให้ผิวมีความยืดหยุ่น ไม่แห้งแตก

 

เมนูอาหารแนะนำ

➤ แกงส้มดอกแค

สรรพคุณช่วยบำรุงธาตุ ลดอาการท้องผูก ช่วยย่อยอาหารและขับลมในกระเพาะ

➤ ห่อหมกใบยอ 

สรรพคุณ แก้ท้องร่วง ลดไข้ แก้ไอ ขับเสมหะ บำรุงหัวใจและหลอดเลือด

➤ ยำผลไม้

มีวิตามินซีสูง บำรุงผิวพรรณ ช่วยลดความรุนแรงของโรคหวัดในช่วงเปลี่ยนฤดูกาลได้

ธาตุดิน 

กิดเดือน ต.ค. - ธ.ค.

 

ลักษณะทั่วไปของผู้ที่อยู่ในธาตุดิน

คนธาตุดินจะรูปร่างสูงใหญ่ น้ำหนักตัวมาก ร่างกายสมบูรณ์ ผิวค่อนข้างคล้ำ ผมดกดำ นิสัยที่เด่นชัดคือ เป็นคนหนักแน่น มั่นคง มีความสุขุมรอบคอบ คนธาตุดินมีลักษณะกระดูกใหญ่แข็งแรงแต่จะอ้วนง่ายกว่าธาตุอื่นๆ จึงต้องดูแลสุขภาพตนเองให้ดี

 

สาเหตุที่ทำให้ธาตุดินกำเริบ

คนธาตุดินกินอาหารง่าย สามารถกินอาหารได้ทุกประเภท เพราะระบบการดูดซึมอาหารและแร่ธาตุของร่างกายทำงานได้ดี แต่ระบบเผาผลาญอาจไม่ดีเท่าไร จึงเป็นเหตุให้ธาตุดินกำเริบ

 

อาหารที่ควรกินเพื่อปรับสมดุลธาตุ

ควรกินอาหารให้ครบ 5 หมู่ และเลือกกินอาหารที่มีรสฝาด หวาน มัน เค็ม เช่น ผักกูด มังคุด ฝรั่งดิบ ฟักทอง เผือก ถั่วต่างๆ เงาะ น้ำนม อ้อย เกลือ หลีกเลี่ยงอาหารมันที่ดูดซึมหรือเผาผลาญได้ยาก

 

เมนูเครื่องดื่มแนะนำ

➤ น้ำอ้อย

สรรพคุณแก้กระหาย ช่วยให้ชุ่มคอ แก้เสมหะ ช่วยกระตุ้นการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน

➤ น้ำมะพร้าว

สรรพคุณช่วยย่อยอาหาร และลดอาการกรดไหลย้อน ช่วยเสริมสร้างคอลลาเจน และอิลาสตินให้กับผิว

➤ น้ำฝรั่ง

สรรพคุณลดไขมันในเลือด บำรุงเหงือกและฟัน ช่วยควบคุมน้ำหนักได้

 

เมนูอาหารแนะนำ

➤ ยำผักกูด

สรรพคุณบำรุงโลหิต บำรุงสายตา ลดความดันโลหิตสูง

➤ ฟักทองผัดไข่

สรรพคุณบำรุงและรักษาสายตา ช่วยให้ระบบขับถ่ายทำงานอย่างเป็นปกติ จากกากใยอาหารที่มีอยู่สูง

➤ ข้าวอบธัญพืช

ลดความเสี่ยงจากโรคหัวใจและไขมันในเส้นเลือด ช่วยควบคุมน้ำหนัก และเพิ่มภูมิต้านทานให้ร่างกาย

 

แล้วมาเริ่มต้นดูแลสุขภาพง่ายๆ ด้วยการกินอาหารตามธาตุเจ้าเรือน เพื่อบำบัดและปรับสมดุลร่างกายกันนะคะ

ขอบคุณข้อมูลจาก

คณะการแพทย์แผนไทยมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ www.ttmed.psu.ac.th/blog.php?p=34

มหาวิทยาลัยมหิดล คณะแพทย์ศาสตร์ศิริราชพยาบาล ศูนย์การแพทย์กาญจนาภิเษก www.gj.mahidol.ac.th/main/ttm/tard/ 

 

อ่านบทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

- หลับยากให้ปากช่วย กับ 5 อาหารแก้อาการนอนไม่หลับ  คลิก

- วิธีกินชาบูยังไง ไม่ให้อ้วน คลิก

- เปิดครัว "อิตาเลียน" เสิร์ฟเมนูพิชิตใจทนาย Vincenzo คลิก

- ทายใจไอศกรีมรสโปรด คุณเป็นคนแบบไหนกันนะ คลิก